تاریخ: ۱۳۹۸/۵/۹
خیز بلند بوکان به سوی توسعه و تحول شهری

بابک رستم پور
متولد سال ۱۳٥٤ در شهر مهاباد
فارغ التحصیل رشته مهندسی عمران دانشگاه امیرکبیر در سال ۷۷
شاغل در دفتر فنی استانداری کوردستان از سال ۷۷ تا ۷۹
مسوول عمران شهرداری سردشت از سال ۷۹ تا ٨۰
کارمند شهرداری بانە از اواخر سال ٨۰ تا سال ۹۳
شهردار بانە از سال ۹۳ تا ۹٦
شهردار بوکان از دی ماه ۹٦ تاکنون

 
 بابك رستم پور در سال ۹۶ و علی‌رغم مخالفت عموم مردم بانه شهرداری این شهر را ترک و به عنوان شهردار بوکان فعالیت خود را شروع کرد. تا قبل از حضور وی در بوکان شهرداری این شهر با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کرد. اختلاف بین اعضای شورا در انتخاب شهردار، پروژه‌های نیمه تمام پل وحدت و روگذر معلم، عدم هدایت مناسب آب‌های سطحی، وضعیت نامناسب معابر و... از جمله مشکلاتی بود که گریبانگیر مردم بوکان و شهرداری این شهر بود، اما در فاصله کمتر از دو سال پس از روی کار آمدن بابک رستم پور، بوکان چهره‌ای دیگر به خود گرفت و خصوصا در زمینه عمرانی رشد چشمگیری از خود نشان داده است، تاحدی که ناامیدی و یاس مردم این شهر به رضایت عمومی از شهرداری و شخص رستم پور منجر شدە است. 
تحولات چشمگیر روی داده در شهرداری بوکان ما را بر آن داشت تا گفتگویی با بابک رستم پور در خصوص آخرین وضعیت این شهرداری و واکاوی دلایل این تحولات شگرف ترتیب دهیم، در پایین توجه شما را به این مصاحبه جلب می کنیم:
 
هاژه ـ آقای رستم پور لطفا مختصری از پروژه‌های عمرانی شهرداری بوکان در دوره خود را عنوان کنید.
 
زمانی که بنده وارد شهرداری بوکان شدم شهرداری بوکان با چند معضل اساسی روبرو بود، از جمله دو پروژه ناتمام زیرگذر معلم با قرارداد ۱۰ میلیارد تومان و روگذر وحدت با قرارداد ۱۴ میلیارد تومان، که به دلیل تغییرات مدیریتی با پیشرفت ۲۰ تا ۲۵ درصدی نتوانسته بود به سرانجام برسد. این پروژه‌ها مشکلات بصری و ترافیکی زیادی در دو نقطه شهر بوجود آورده بود. در دوره بنده برای زیرگذر ۷ و نیم میلیارد تومان و برای روگذر وحدت هم در این دوره حدود 10 میلیارد تومان پرداخت شده است. مشکل بعدی شهر بوکان هدایت آب‌های سطحی آن بود که به دلیل طول زیاد و عرض کم این شهر و شیبی که از بالادست بوکان به سمت پایین وجود دارد، سبب آبگرفتگی شدید می‌شد که برای حل آن پارسال حدود ۳ کیلومتر و نیم کانال را در سطح شهر احداث کردیم. امسال هم مراحل تکمیلی این طرح به طول یک و نیم کیلومتر را ادامه خواهیم داد. یکی دیگر از اقدامات شهرداری بوکان با رویکرد گردشگری صورت گرفته است بهسازی وضعیت جاده کوسه بود. این جاده از قدیم محل تفریح و تفرج مردم بوکان بوده است، اما متاسفانه وضعیت آن در شان مردم بوکان نبود. لذا در راستای بهبود وضعیت به اندازه یک و نیم کیلومتر از این جاده را با هزینه‌ای حدود یک میلیارد و 200 میلیون تومان به صورت بلوار درآورده و نورپردازی آن را انجام دادیم که در هفته دولت سال گذشته افتتاح شد. پروژه بعدی بلوار ورودی مهاباد به سمت میرآباد به طول 850 متر بوده که در مراحل پایانی قرار دارد و اقدامات مربوط به زیباسازی آن در حال انجام است. برای اجرای این پروژه هزینه یک میلیارد تومان در نظر گرفته شده که 80 درصد آن پرداخت شده است. ساماندهی ورودی میاندوآب پروژه بعدی بود که به طول 3 کیلومتر صورت گرفته است. امسال 8 هزار تن معادل 50 هزار مترمربع آسفالت در سطح شهر بوکان انجام شده که 2 میلیارد تا 2 میلیارد و 400 میلیون تومان هزینه در برداشته که یک میلیارد و 500 میلیون تومان آن پرداخت شده است، البته برای تامین آسفالت تا 5 میلیارد تومان قرارداد داریم و بعد از اتمام پروژه روگذر فاز دوم آسفالت معابر با پوشش 150 هزار متر مربع شروع خواهد شد. با توجه به اینکه لکه‌گیری و روکش بدون اصلاح زیرسازی صورت می‌گیرد بعد از یک سال احتمال تخریب آن بالا می‌رود و این خود هزینه‌ی زیادی به شهرداری تحمیل می‌کند به همین دلیل مگر به شکل موردی وگرنه تمامی اصلاح و بهسازی‌ها با برداشت آسفالت و زیرسازی قدیمی و زیرسازی نو صورت خواهد گرفت.
بلوار 30 متری مهندس رشیدی در مرحله خاکریزی و آسفالت قرار دارد. بلوار ناڵه شکێنه به طول یک کیلومتر، بلوار 60 متری کوی بهداری و 60 متری هواشناسی از دیگر پروژه‌های در دست اجرا است که پیش‌بینی می‌شود تا پایان فصل کاری امسال به مرحله آسفالت برسند.
 
هاژه ـ در بخش فرهنگی، شهرداری بوکان در سال جاری چه اقداماتی انجام داده است؟ 
 
در بخش فرهنگی دو پروژه‌ی موزه مفاخر و موزه باستان شناسی را در دست اجرا داریم که برای موزه مفاخر از مراحل خرید منزل شخصی ماموستا حقیقی تا تجهیز آن یک میلیارد و 400 میلیون تومان هزینه دربر خواهد داشت. یک زمین به متراژ 1500 متر را نیز در بلوار ساحلی برای موزه باستان شناسی تحویل میراث فرهنگی داده‌ایم که برای امسال 400 میلیون تومان اعتبار در نظر گرفته شده و پروژه به پیمانکار تحویل داده شده است. پروژه بعدی شهرداری بوکان احداث پایانه جامع مسافربری بوکان است که برای شروع کار تسهیلاتی به مبلغ 3 میلیارد تومان از صندوق قرض الحسنه سازمان شهرداری‌ها با سود 4 درصد برای آن در نظر گرفته شده است که البته برای تکمیل این پروژه نیازمند 7 میلیارد تومان اعتبار هستیم.
 
برای ایجاد درآمدهای پایدار آنچه برای ما اهمیت دارد بحث جذب سرمایه‌گذار است. با توجه به موفقیت نسبی در بانه به دنبال اجرای این سیاست در بوکان هستیم و تاکنون نیز سه بسته سرمایه‌گذاری آماده شده است و یک مورد آنها در زمینه احداث کارخانه بازیافت پسماند است که قرارداد حدود 11 میلیارد تومانی امضا کرده ایم. مدت این قرارداد 14 سال بوده و به صورت ساخت و بهره‌برداری و انتقال است و بعد از این مدت سرمایه‌گذار آن را به شهرداری واگذار خواهد کرد. جای خوشحالی است که سرمایه‌گذار این پروژه بومی است.
 
در زمینه توسعه گردشگری مجوزهای لازم برای احداث یک مجتمع تفریحی توریستی گرفته شده و آورده شهرداری در این پروژه به شکل  زمین و صدور پروانه خواهد بود و بقیه مراحل پروژه توسط سرمایه‌گذار خصوصی ادامه خواهد یافت.ڤاین پروژه به صورت مشارکت مدنی بوده و باعث ایجاد درآمد پایدار برای شهرداری خواهد شد.
همچنین در منطقه کیوه رش حدود 34 هکتار زمین از راه و شهرسازی با حفظ مالکیت تحویل گرفته‌ایم. در این زمین چهار بسته سرمایه‌گذاری تفریحی خدماتی تعریف کرده‌ایم. پروژه بعدی ایجاد تیر پارک برای استراحت رانندگان و پارک خودروهای سنگین خواهد بود که در این پروژه نیز آورده‌های شهرداری به سهم تبدیل شده و به عنوان درآمد پایدار از آن بهره خواهد برد.
 
هاژه ـ شهرداری بوکان چه پروژه‌های ورزشی برای سال ۹٨ دارد؟
 
جدا از هزینه‌های جاری که به عنوان کمک به بعضی تیم‌ها و ورزشکاران صورت می‌گیرد، برای بهبود زیرساخت‌های ورزشی بوکان 2 قطعه زمین را در اختیار ورزش و جوانان قرار دادیم که یک سالن 2 هزار متری سرپوشیده در محله کم برخوردار مجبورآباد ساخته شده است و آورده شهرداری در این زمینه به صورت زمین، پروانه و انشعابات بوده که 90 درصد آن تکمیل شده است. زمین بعدی هم در منطقه محروم اسلام آباد است که به صورت چمن مصنوعی روباز خواهد بود و به صورت رایگان در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.
 
هاژه ـ اقدامات شما برای توسعه فضای سبز شهر بوکان چگونه بوده است؟
 
مشکل فضای سبز در بوکان و بسیاری از شهرهای اطراف یک مشکل اساسی است و علت اصلی آن هم این است که مشاوران طرح‌های جامع تفصیلی لکه زمین‌های شخصی را به جای زمین های دولتی و منابع طبیعی به عنوان فضای سبز در نظر می‌گیرند که این قضیه باعث تحمیل هزینه اضافی بر شهرداری و ایجاد رانت می‌شود، هر چند جبران کمبود فضای سبز به این آسانی نیست اما ما در این جهت در حال اقدام برای احداث 5 پارک در نقاط مختلف شهر بوکان با مساحت های 4500/ 3500/4600/4000 متر و 4 و نیم هکتار هستیم. پارک جنگلی 5 هکتاری ناڵه‌شکێنه هم در سال‌های آینده به بهره‌برداری خواهد رسید. اما تمام این اقدامات هم تغییر محسوسی در توسعه فضای سبز ایجاد نخواهد کرد و ناچاریم با تحویل زمین از منابع طبیعی به صورت انبوه و ایجاد پارک‌های جنگلی تا حد زیادی این کمبود را جبران کنیم که در این حالت نیز بحث عدم عدالت در سرانه فضای سبز محلات مطرح خواهد بود. 
 
هاژه ـ میزان بدهی‌های شهرداری بوکان چقدر است؟
 
قبل از ورود بنده به شهرداری بوکان رقم بدهی شهرداری 45 میلیارد تومان اعلام شده بود که البته ما رقم 52 میلیارد بدهی  در ابتدای ورود به شهرداری را نیز محاسبه کردیم که بخش زیادی از این بدهی‌ها مربوط به پیمانکاران بود، حدودا 31 میلیارد از بدهی‌ها را پرداحت کرده‌ایم و البته در دوره من نیز مقداری بدهی بوجود آمد که در نهایت اکنون 30 میلیارد تومان از بدهی‌ها باقی مانده است.
 
هاژه ـ آیا در شهرداری بوکان نیروی مازاد وجود دارد؟
 
با توجه به مساحت و جمعیت شهر بوکان ما چیزی به عنوان نیروی مازاد در شهرداری بوکان که به معضل تبدیل شود نداریم و در حال حاضر در فصل کاری ما حدود 550 تا 600 نفر نیرو داریم. اما  مشکل تعدادی از نیروهای شهرداری بوکان این است که وضعیت استخدامی آن‌ها  نامشخص است.

هاژه ـ تعداد نیروهای فضای سبز و خدمات شهری شهرداری بوکان چند نفر است و آیا تعداد نیروها را شهرداری برای شرکت‌های پیمانکاری تعیین می‌کند؟
 
تعداد نیروهای فضای سبز از 50 نفر در فصل کم کار تا 120 نفر در فصل پرکار متغییر است و تعداد نیروهای خدمات شهری این شهرداری نیز 201 نفر می‌باشد. قرارداد ما با شرکت‌ها نیز به صورت حجمی است اما در بخش خدمات شهری یک رقم حداقلی را به شرکت پیمانکار اعلام کرده‌ایم و نباید تعداد نیروها از این رقم کمتر باشد.
 
هاژه ـ آیا در دوره اخیر شورای شهر نیروهای تحمیلی شورا به شهرداری وجود دارد؟
 
در این دوره به هیچ وجه.
 
هاژه ـ نحوه برگزاری مناقصات و مزایدات و شفافیت در انجام آن‌ها در شهرداری بوکان به چه شیوه صورت می‌گیرد؟
 
تمام فراخوان‌های مناقصات و مزایدات بر روی سایت شهرداری قرار گرفته و مطابق قانون در روزنامه‌های کثیرالانتشار منتشر خواهد شد.

هاژه ـ آیا پرداخت طلب پیمانکاران به شیوه ی پایاپای یا تهاتر را روش مناسبی می‌دانید؟

پرداخت مطالبات به شیوه پایاپای یا تهاتر به پیمانکاران ساز و کار خاص خود را دارد و مطابق دستور بازرسی و امور شهری معاملات پایاپای با پیمانکاران حتما باید از طریق مزایده صورت بگیرد برای مزایده هم باید مجوز شورا گرفته شده و اگر در مزایده شخص دیگری غیر پیمانکار برنده شد باید پول دریافتی از برنده را تحویل پیمانکار بابت طلب هایش بدهند و بعد از دو مرحله برگزاری مزایده در صورتی که کسی برنده نشد می توان ملک را به پیمانکار با شرایط در نظر گرفته شده واگذار کرد اما واگذاری ملک به پیمانکار به صورت مستقیم و به قیمت کارشناسی غیر قانونی است

هاژه ـ تا این لحظه چند ماه از حقوق و بیمه پرسنل شهرداری بوکان عقب افتاده است؟

تا این لحظه تنها دوماه معوقه حقوق پرسنل داریم.

هاژه ـ رانتی بین پیمانکاران و شهرداری وجود دارد؟
 
متاسفانه رانت در کل سیستم شهرداری‌های ایران قابل انکار نیست. اما برای کنترل این مشکل تمام تلاش خود را به کار گرفته‌ایم و در دوره اخیر بخش زیادی از آن را کنترل کرده‌ایم.
 
هاژه ـ تعدادی از شوراهای مهاباد در جواب انتقاد از نبود پروژه‌ی عمرانی خاص در این شهر نسبت به بوکان در دوره پنجم شورا می‌گویند مهاباد دوره ساخت پل و پروژه‌های عمرانی را رد کرده و به دوره بدهی رسیده است و در مراحل بعدی شهرداری بوکان نیز به سرنوشت شهرداری مهاباد دچار خواهد شد. تا چه حد این دلایل را قابل توجیه می دانید؟
 
عدم انجام پروژه‌های عمرانی به بهانه داشتن بدهی قابل قبول نیست. در سال 97 بودجه شهرداری بوکان 57 میلیارد تومان تحقق پیدا کرد که 22 میلیارد آن باید در بخش عمرانی هزینه می‌شد، اگر مبنای ما بدهی‌های قبلی و این 22 میلیارد تومان برای بخش عمرانی می‌بود نمی‌بایست هیچ‌گونه پروژه‌ای را شروع می‌کردیم. به نظر بنده بدهی‌های شهرداری همیشه در جریان است و ما در این دوره بدهی‌های مربوط به سال 93 را پرداخت کرده‌ایم. از طرفی مردم انتظار ارایه خدمات دارند و ما موظف به خدمت به مردم هستیم. مردم ما برج‌های آنچنانی و هتل پنج ستاره نمی‌خواهند توقعات مردم ما در حد ایجاد خیابان و آسفالت کوچه و معابر است که عدم تحقق این توقعات کم ظلمی بزرگ در حق مردم است.
 
هاژه ـ آیا بعدا از شهرداری بوکان هیچ تمایلی برای حضور در شهرداری مهاباد دارید؟
 
واقعیت امر بعد از دو دوره فعالیت در شهرداری بانه و بوکان متحمل فشار کاری فراوانی هستم، بعد از اجرای چند پروژه در بانه خصوصا احداث کارخانه بازیافت در شهرداری بوکان نیز در نظر دارم حتما پروژه بازیافت زباله و  پروژ‌ه‌های سرمایه‌گذاری که موجب ایجاد درآمد پایدار برای شهرداری می‌شود را به سرانجام برسانم. با وجود تحمل فشار کار و فرسودگی ناشی از آن در این چند سال تمایل فراوانی برای ادامه فعالیت به عنوان شهردار را ندارم اما باید ببینیم چه پیش می‌آید. 
 
هاژه ـ برای حل مشکل  سگ‌های بلاصاحب در بوکان چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
 
شهرداری بوکان یک کمپ نگهداری سگ‌های بلا صاحب را احداث کرده، اما صفر تا صد مدیریت و نگهداری سگ‌ها را انجمن مردمی "به‌شدار" برعهده گرفته که انجمنی بسیار فعال و پای کار است. اخیرا به مرحله عقیم سازی سگ‌ها، پلاک‌گذاری و رها کردن آنها رسیده‌اند. البته شهرداری بوکان ماهیانه 6 میلیون تومان به عنوان کمک در اختیار این انجمن قرار می‌دهد.
 
هاژه ـ آیا ماده 100 در شهرداری بوکان نیز به منبع درآمد تبدیل شده است؟
 
باید عرض کنم معضل ماده 100 در تمام شهرهای ایران وجود دارد. شهرداری تهران در زمان قالیباف 70 درصد بودجه 116 هزار میلیارد تومانی خود را از محل ماده 100 تامین می‌کرد. واقعیت امر این است که ساختار طرح‌های تفصیلی ما معیوب است. در کشور ما به مسکن به عنوان یک کالای سرمایەای نگاه می‌شود و حداکثر استفاده از ارزش افزوده آن می‌شود. در کشورهای توسعه یافته مسکن یک کالای سرمایه‌ای نیست بلکه یک کالای مصرفی است و دولت‌ها بابت عدم اجازه ساخت و ساز در بخشی از ملک، پول به مالک پرداخت می‌کنند. بنابراین ساخت و سازهای غیرقانونی در ایران به دلایل مشکلات ساختاری وجود دارد و کنترل آن با این شرایط سخت است.
 
هاژه ـ دادن تخفیف در پرداخت عوارض به عده‌ای خاص که دارای ارتباطات در شورا و شهرداری هستند از دیگر معضلات شهرداری‌هاست، آیا این معضل در شهرداری بوکان وجود دارد؟
 
در شهرداری بوکان سیستم الکترونیکی وجود دارد، چه بنده، چه شوراها و یا پرسنل شهرداری هیچ‌گونه دخل و تصرفی در تغییر میزان عوارض و تخفیف ندارند و خوشبختانه این مشکل در شهرداری بوکان حل شده است.
 
هاژه ـ آیا تغییر کاربری فضای سبز در شهرداری بوکان در دوره شما صورت گرفته است؟
 
فضای سبز خط قرمز ماست و به هیچ عنوان به سمت تغییر کاربری فضاهای سبز نخواهیم رفت و در مواردی که ناگزیر باشیم به ازای تغییر کاربری باید جابجایی صورت گیرد.
 
هاژه ـ زمانی که شهرداری بانه را ترک کردید تعدادی زیادی از مردم این شهر برای ممانعت از رفتن شما طوماری امضا کردند، علت این رضایت را در چه می‌بینید؟
 
به نظر بنده شهرداری یک نهاد خدماتی است و نگاه بنده هم در شهرداری ارایه خدمات بوده است. از سوی دیگر احساس می‌کنم مردم ما بیشتر از آنکه از کمبود رنج ببرند از تبعیض عذاب می کشند و همیشه سعی کردم از اقدامات تبعیض آمیز پرهیز کرده و حس عدم تبعیض را در بین عموم مردم بوجود آورم، علاوه بر این تعدادی از پروژه‌هایی که در بانه اجرا شد سبب شد خاطرات خوشی در این شهر به جا بگذارد و لطف مردم بانه را هرگز فراموش نخواهیم کرد.
 
هاژه ـ بعضی از شهرداری‌ها به دلیل ضعف عملکرد شورا و شهردارها به حیاط خلوت بعضی ارگان‌ها تبدیل شده‌اند، راهکار جلوگیری از چنین رویکردی چه می‌تواند باشد؟
 
تمام مسایل به قاطعیت شهرداران برمی‌گردد اگر قاطعیت حین تعامل از سوی شهردار وجود داشته باشد هیچ ارگانی با نفوذ، رابطه و یا به زور نخواهد توانست از امکانات شهرداری بهره بگیرد، به نظر من هیچ ارگانی هم چنین رویکردی در دستور کارش نیست و این عملکرد شوراها و شهرداران است که ممکن است شهرداری را به این سمت بکشند و من هیچ‌گاه از طرف هیچ ارگانی در این زمینه تحت فشار نبوده‌ام.
 
هاژه ـ شما با دو دسته شورا در دو شهر گوناگون کار کرده‌اید علت آنکه توانسته‌اید در هر دو مورد موفق عمل کنید چیست؟
 
بنده خود را موفق نمی‌بینم و رضایت مردم را نیز به دلیل توقعات پایین آنها می‌دانم. اعتقادم این است اگر یک شهردار فعالیت‌محور باشد و برای فعالیت‌های عمرانی همه را در یک عمل انجام شده قرار دهد کمترین اختلافی با شوراها بوجود می‌آید. تجربه به من نشان داده در فصل پرکار شهرداری‌ها کمتر دچار حاشیه می‌شوند و هرگاه فعالیت کاری شهرداری کاهش یافته به سمت حاشیه رفته است.
 
هاژه ـ وضعیت سیستم یکپارچه مالی و مشکل چک‌های سرگردان در شهرداری بوکان چگونه است؟
 
استارات سیستم یکپارچه مالی شهرداری بوکان سال ۹۲ زده شد به غیر از برون‌سپاری فنی بقیه پروسه آن در سال ۹۶ تکمیل شد. ضمنا هر چکی که در شهرداری تحویل گرفته می‌شود همان روز باید تحویل بانک گردد و به هیچ عنوان چک نباید در شهرداری بماند.
 
هاژه ـ آیا مصوبات شورا به صورت شفاف در اختیار مردم قرار می گیرد؟
 
تمام نامه‌های وارده و مصوبات شورا در کانال اطلاع رسانی آنها قرار می‌گیرد.
 
هاژه ـ اصلی‌ترین معضل فعلی شهرداری بوکان چیست؟
 
اصلی‌ترین معضل شهرداری بوکان در حال حاضر عقب ماندگی از لحاظ توسعه شهری، عدم توازن توسعه شهر، ترافیک و نبود درآمد پایدار شهرداری است.
 
هاژه ـ چقدر با سیاست مجتمع سازی جهت درآمدزایی برای شهرداری موافق هستید؟
 
مجتمع سازی بدون انجام مطالعات دقیق، امکان سنجی و در نظر گرفتن نیاز مردم اشتباه است و با شکست مواجه خواهد شد هر نوع ایجاد بازار و مجتمع می‌بایست بر اساس نیاز مردم، ظرفیت و با جذب سرمایه‌گذاران و به صورت مشارکتی جهت ایجاد درآمدهای پایدار باشد.
 
هاژه ـ راهکارهای اساسی برای ایجاد درآمد پایدار شهرداری‌ها را در چه می‌بینید؟
 
برای ایجاد درآمد پایدار باید به راه‌هایی مانند مشارکت مردمی، جذب سرمایه‌گذار و مالیات اشاره کرد که البته با وضعیت اقتصادی فعلی مردم به نظر می‌رسد بهترین راه جذب سرمایه‌گذار و همکاری مشارکتی باشد.
 
هاژه ـ در پایان اگر سخنی باقی مانده بفرمایید.

از تلاش و پیگیری‌های شما به عنوان رسانه شفاف و مستقل سپاسگزارم.