دبیر نخستین همایش دگرپذیری و رواداری که روز پنجشنبه ۲۷ تیرماه در مهاباد برگزار می‌شود، به تشریح اهداف این همایش پرداخت.
جلال معروفیان، «دبیر نخستین همایش دگرپذیری و رواداری» در ایضاح مفهومی دگرپذیری گفت: «دگرپذیری عبارت است از پذیرشِ زندگی و ارتباط مسالمت‌آمیز در چارچوب قانون و اخلاق با دیگر انسان‌هایی که از لحاظ قومی، زبانی، رنگی، نژادی، فکری، دینی و مذهبی و... با ما یکسان نیستند؛ به نحوی که به لحاظ روانی و فکری، وجود آنان را در کنار خود بپذیریم و با زور و خشونت باورهای خود را به آن‌ها تحمیل نکنیم».
وی در باب اهمّیت و ضرورت برگزاری چنین همایشی افزود: با توجّه به نقش فرهنگ و سرمایه‌ی اجتماعی در توسعه، دگرپذیری و رواداری اهمّیتی مضاعف می‌یابد؛ زیرا بدون قبول «دیگری» گفتوگو و شناختی حاصل نخواهد شد و بدون گفتوگو و شناخت، نمی‌توان از همه‌ی ظرفیت‌های طبیعی و قانونی برای پیشرفت و توسعه بهره گرفت.
وی ضمن استراتژیک خواندن استان آذربایجان غربی گفت: استان آذربایجان‌غربی، از هر لحاظ، یکی از استان‌های استراتژیک و بهره‌مند از مواهب طبیعی است. اگر فرهنگ دگرپذیری و رواداری در این استان نهادینه شود، تمامی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های استان، بهتر و بیش از پیش مورد استفاده قرار می‌گیرند. ناگفته پیداست با نگاه سیستمی، توسعه یا عدم توسعه‌ی یک استان، تأثیرات مثبت و منفی بر کل کشور خواهد داشت. همه می‌دانیم و متوجه هستیم که اگر در گوشه‌ای از کشور، حادثه‌ای غیرمترقبه مثل سیل، زلزله، آتشفشان، تجاوز به مرزهای رسمی‌و... اتفاق بیفتد، دولت حالت فوق‌العاده اعلام می‌کند و بخش اعظم فعالیت‌ها و امور جاری را به حل مشکل این منطقه، اختصاص خواهد داد.
وی تٲکید کرد: آذربایجان غربی، استانی است که می‌توان آن را مینیاتوری از ایران دانست. به رغم این‌که پیروان ادیان اسلام و مسیحیت، مذاهب شیعه و سنّی و دو نژاد آذری و کورد، در آن سابقه‌ی همزیستی طولانی دارند، نیاز شدیدی به اصلاح نگاه‌ها وجود دارد و این مهمّ، می‌طلبد گام‌های بلند و مؤثری در جهت تبیین و عملیاتی‌شدن «دگرپذیری و رواداری» برداشته شود.
معروفیان درباره‌ی پیامدها و نتایج مثبت چنین همایش‌هایی در کشورمان اضافه کرد: ایران ما در قرون متمادی مأوا و مسکنِ ادیان، اقوام، مذاهب و تمدن‌های متکثری بوده است. هیچ‌گاه هیچ‌یک از هویت‌های فوق، نتوانسته و نخواهد توانست این حوزه‌ی تمدنی را یک شکل و یکدست کند. زیبایی و قوت و قدرت ایران با حضور و بودن همه‌ی آن‌ها معنا پیدا می‌کند. برای بقای این حوزه‌ی تمدنی، راهی جز گفتوگو، و مشارکت و حضور و احساس تعلق همه‌ی ایرانیان متصور نیست. دگرپذیری و رواداری زمینه‌ساز این گفتوگو و احساس تعلّق خاطر به این مرز و بوم است. زیرا لازمه‌ی همزیستی، هم‌کیشی، هم‌نژادی و یا هم‌زبانی نیست، بلکه همدلی، هم‌اندیشی و همکاری است.
وی افزود: اگر با دیگری، همزیستی مسالمت‌آمیز داشته باشیم، دگرپذیری است؛ ولی اگر به او حُسن نیّت نشان دهیم و یا در جهت رفع مشکلاتش یاری‌اش کنیم، رواداری است.
با هیچ توجیهی یکسان‌سازی تفاوت‌ها نه ممکن است و نه مطلوب.
دبیر همایش درباب گروه مخاطب همایش افزود: مخاطبان ما عموم مردم به‌طور کلی هستند. زیرا باور داریم که خودآگاهی جمعی و جریان آزاد اطلاعات به یمن رسانه‌ها، قاطبه‌ی مردم ایران را به جایی رسانده‌است که ضرورت چنین مباحثی را احساس می‌کنند. اما به‌‌صورتی ویژه و اختصاصی از اصحاب فرهنگ و ارباب اندیشه دعوت کرده‌ایم تا هم از افکار و ایده‌ها‌ی مثبت آنان بهره‌مند شویم و هم بازخوردهای پس از برگزاری همایش را از آن‌ها دریافت کنیم.
معروفیان به پاره‌ای از پیامدها و نتایج برگزاری همایش دگرپذیری در سطح کشور و منطقه به شرح زیر پرداخت:
ـ بالا بردن سطح آگاهی شهروندان به نسبت حقیقت تنوع و اختلاف، و تبیین جایگاه آن به عنوان یک ارزش لازم برای رشد و تعالی جامعه از طریق وسایل ارتباط جمعی.
- بالا بردن درک و فهم شهروندان از مشترکات در مقایسه با موارد اختلاف.
- مدیریت اختلاف و تنوع از جانب همه‌ی نهادهای حکومتی، احزاب، جریانات، شخصیتها و مراجع تأثیرگذار در چارچوب قوانین و آزادیهای عمومی و حقوق شهروندی و حفظ و تقویت وحدت و وفاق ملی.
- نهادینه کردن فرهنگ اختلاف و دگرپذیری از طریق نظامهای آموزشی کشور.
- ایجاد بستر مناسب برای گفت‌وگوی برابر و احترام متقابل.
- وضع قوانینی به منظور جرم‌انگاری اهانت به مقدسات دیگران.
- اجتناب از تحقیر و نشر فرهنگ نفرت و کینه و دشمنی نسبت به دیگران، برشمرد.
وی درباب همکاری نهادهای فرهنگی ازجمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در برگزاری همایش گفت: دادن مجوز و همکاری دولت برای برگزاری چنین همایش‌هایی، بسیار قابل توجه است و بدون همکاری و همراهی نهادهای رسمی، چنین کاری ممکن نبود. حقیقتاً هنوز هم در تمام دنیا و مخصوصاً در جهان سوم، دولت‌ها می‌توانند نقشی مثبت و منفی در ایجاد بسترهای لازم برای توسعه داشته باشند و تحقیقات آکادمیک و میدانی، نشان‌دهنده‌ی این است که مهم‌ترین علت عقب‌ماندگی و توسعه‌نیافتگی در جهان سوم و ممالک توسعه‌نیافته، دولت‌ها هستند. بهترین نمونه برای نقش دولت در توسعه را سنگاپور می‌توان نام برد.